सारांश : मराठी साहित्य क्षेत्रात १९ व्या शतकापासून लिंगभावविषयक प्रश्नांवर चर्चा होत आहे. मात्र या काळातील लिंगभावविषयक प्रश्नांची उकल करणाऱ्या स्त्री लिखित ललित साहित्यापेक्षा पुरुष लिखित साहित्य तुलनेने अधिक प्रभावी वाटते. मुळात स्त्री लिखित अथवा पुरुष लिखित अशी कोटी करणे तेव्हाच उपयुक्त ठरते जेव्हा त्यांचे दृष्टिकोन आणि अभिव्यक्ती भिन्न असते. साहित्य निर्मिती ही केवळ त्या लेखकाची निर्मिती नसून लेखकांची अभिव्यक्ती नियंत्रित करणाऱ्या सांस्कृतिक यंत्रणेचाही त्यावर मोठा प्रभाव असतो. हाच प्रभाव त्याकाळातील स्त्री लिखित ललित साहित्यावर जाणवतो. स्त्रीवादाच्या प्रभावामुळे १९७५ नंतरच्या स्त्री लिखित साहित्याने मात्र ह्या सांस्कृतिक यंत्रणेला नाकारून सत्त्वशील व वास्तववादी लेखनातून तिलाच उघडे पाडलेले आहे. नव्वदोत्तर काळात अतिशय धीटपणे लिंगभावाचे चित्रण करणाऱ्या कादंबरीकारांमध्ये मेघना पेठे यांची ‘नातिचरामि’ ही कादंबरी प्रस्तुत विधानाचा एक वास्तविक नमूना म्हणता येईल. ही कादंबरी लिंगभावाचा सांस्कृतिक, शारीरिक व मानसिक पातळीवर वेध घेते व एका सम्यक लिंगभानाचा पुरस्कार करते. प्रस्तुत निबंधात ‘नातिचरामि’ ह्या कादंबरीची लिंगभावात्मक चिकित्सा करून तिच्या साहित्यिक वैशिष्ट्यांचा अभ्यास करण्यात आलेला आहे.